تامین مالی جمعی زمانی اتفاق می‌افتد که یک “جمعیت” به جای یک یا دو سرمایهگذار عمده، یک پروژه یا تجارت را تامین مالی می‌کند. بطورکلی چهار نوع تامین مالی جمعی وجود دارد که شامل پاداش، کمک مالی، بدهی و حقوق صاحبان سهام است. برای اجرای یک کمپین تامین مالی جمعی موفق، باید توجه تعداد زیادی از حامیان را به خود جلب کنید و آن‌ها را متقاعد کنید که پروژه شما ارزش سرمایهگذاری دارد.
این راهنما برای استارتاپ‌ها و صاحبان کسب و کارهای کوچک که به یادگیری نحوه استفاده از سرمایهگذاری جمعی برای دریافت بودجه علاقه‌مند هستند، مناسب است. سرمایهگذاری جمعی زمانی اتفاق می‌افتد که کسب و کارها، سازمان‌ها یا افراد یک کسب و کار را بدون ابزار سنتی و با کمک‌های کوچک مردم تأمین مالی می‌کنند. با دریافت تقویت لازم برای جریان نقدی، این سرمایه‌‌گذاری‌ها می‌توانند شروع به کار کرده و یا پروژه‌های جدید را شروع کنند.
انواع تامین مالی جمعی
به طور کلی چهار نوع تامین مالی جمعی وجود دارد که در ادامه هر یک به تفکیک آمده است:
کمک مالی
تامین مالی جمعی مبتنی بر کمک مالی زمانی اتفاق می‌افتد که مردم به یک کمپین، شرکت یا شخص در ازای هیچ، پول می‌دهند. به عنوان مثال، فرض کنید یک کمپین سرمایهگذاری جمعی در راستای خرید تجهیزات جدید برای شرکت خود ایجاد کرده‌اید و افرادی که به شما پول می‌دهند این کار را به خاطر حمایت از رشد کسب و کار شما انجام خواهند داد و نه چیز دیگری.
بدهی
کمک‌های مالی مبتنی بر بدهی، وام‌های همتا به همتا (P2P) هستند که نوعی تامین مالی جمعی محسوب می‌شوند. در کمک‌های مبتنی بر بدهی، پولی که حامیان تعهد می‌کنند همان وام است و باید با بهره در مهلت معینی بازپرداخت شود.
پاداش
یکی دیگر از انواع تامین مالی پاداش است که اهداکنندگان در ازای کمک‌های خود چیزی دریافت می‌کنند. جوایز بر اساس اندازه کمک مالی متفاوت است که این موضوع سبب مشارکت‌های بیشتر می‌شود. بر اساس میزان پولی که شرکتکنندگان به یک کمپین می‌دهند، ممکن است محصول یا خدمات را دریافت کنند.
تساوی حقوق
برخی از شرکت‌های تأمین مالی جمعی به پشتیبانان اجازه این را نمی‌دهند که مالکیت بخشی از شرکت مورد حمایت خود را داشته باشند؛ اما تأمین مالی جمعی مبتنی بر حقوق صاحبان سهام، به کسب و کارهای کوچک و نوپا این اجازه را میدهد تا در ازای تأمین بودجه، بخشی از سهام آن کسب و کار را در اختیار داشته باشند. این کمک‌ها نوعی سرمایه گذاری است که در آن شرکتکنندگان بر اساس میزان سرمایه‌ای که به میان می‌گذارند، سهمی را نیز دریافت می‌کنند.
قوانین تامین مالی جمعی
اکثر سایت‌های تامین مالی جمعی قوانین خاصی دارند. به عنوان مثال، Kickstarter، سرمایه گذاری جمعی از سهام را مجاز نمی‌داند و فهرستی از موارد ممنوعه‌ای که اجازه ندارید در پروژه خود بگنجانید را در اختیار شما می‌گذارد.
بهتر است که این قوانین را قبل از انتخاب یک پلتفرم به طور کامل بخوانید تا مجبور نباشید کمپین خود را قبل از شروع، متوقف کنید. همچنین لازم است بدانید که اگر قوانین را نادیده بگیرید و وارد کمپین تامین مالی جمعی شوید، احتمال موفقیت شما به شدت کاهش می‌یابد. بهترین راه این است که به اندازه کافی در مورد سایت‌های مختلف تامین مالی جمعی تحقیق کنید تا بفهمید کدام پلتفرم برای کسب و کار شما بهتر است.
چالش‌های تامین مالی جمعی
بسیاری از افراد تصور می‌کنند که سرمایه گذاری جمعی، راهی آسان یا رایگان برای کسب درآمد است، اما برای ایجاد پروژه‌ای که پشتیبان‌ها آن را به عنوان یک خدمات ارزشمند تلقی کنند، به تلاش زیادی نیاز است. موفقیت تضمین نشده و از آن‌جایی که سرمایهگذاری جمعی بسیار شناخته‌تر شده است، حامیان در پروژه‌هایی که انجام می‌دهند زیرک‌تر از قبل عمل می‌کنند.
تامین مالی جمعی برای انواع شرکت‌ها در تمام مراحل مختلف امکان‌پذیر است، اما شرکت‌هایی موفق می‌شوند که پشتوانه‌ی قدرتمندی داشته باشند. ایجاد این نوع حمایت گسترده می‌تواند یک چالش باشد و نیاز به تلاش برای بازاریابی قوی، بنیانگذاران قابل اعتماد و یک محصول با کیفیت دارد.
پنج چالش کلیدی کمپینهای سرمایه گذاری جمعی مبتنی بر پاداش عبارتند از:
1. یافتن و اجرای یک استراتژی بازاریابی مقرون به صرفه قبل، حین و بعد از اجرای کمپین
2. ایجاد پیام مناسب در توضیحات کمپین که علاقه به محصول یا خدمات را افزایش میدهد
3. تهیه یک ویدیوی کمپین آموزنده و هیجان‌انگیز که محصول و مزایای آن را توضیح میدهد (چالش اصلی این است که ساخت یک ویدیوی واقعا خوب و تاثیرگذار گران است)
4. ایجاد و برنامه ریزی پاداش برای به حداکثر رساندن استراتژیک ROI
5. یافتن موثرترین و مقرون به صرفه‌ترین روش تحقق پاداش
این چالش‌ها تنها موانع ابتدایی هستند که باید هنگام ایجاد کمپین تأمین مالی جمعی در نظر گرفت. چالش‌های دیگری نیز در تأمین مالی جمعی از سهام به وجود می‌آیند. به گفته کانر یانگ، بنیانگذار و مدیر عامل شرکت آمپل فودز، تامین مالی جمعی مستلزم تاکید بیشتر بر آموزش سرمایهگذاران بالقوه است که لزوماً سابقه سرمایهگذاری ندارند. یانگ می‌گوید که همه ما به خرید آنلاین محصولات عادت کرده‌ایم، بنابراین سرمایهگذاری در یک کمپین تأمین مالی معمولی بسیار آسان است.
مزایای تامین مالی جمعی برای سرمایه گذاران
افراد از سرمایهگذاری پول خود در کمپینهای تامین مالی جمعی سود زیادی می‌برند. به طور معمول سرمایهگذاران از یک پروژه کم ریسک استقبال می‌کنند و سرمایهگذاری جمعی دقیقاً همین مدل را ارائه میدهد. از آن‌جایی که این نوع سرمایهگذاری بخشی از بازار مالی نیست، سرمایهگذاران نباید نگران تأثیرات اقتصاد یا بازار سهام بر سرمایه خود باشند.
سرمایهگذاری در کمپین تامین مالی جمعی آسان است زیرا افراد می‌توانند از طریق یک فرآیند آنلاین مستقیم پول را در یک پروژه یا شرکت قرار دهند. سرمایهگذاری جمعی سهام به سرمایهگذاران اجازه میدهد تا کمپینهای متعددی را تأمین مالی کنند تا فرصت‌های مالی خود را گسترش داده و نمونه کارهای خود را به شکل‌های مختلف ارائه دهند.
سرمایهگذاری جمعی نسبت به روش‌های سنتی نظیر بهره برداری از یک مجموعه گسترده‌تر سرمایهگذار تا بهره‌مندی از گزینه‌های جمع آوری سرمایه انعطاف پذیرتر، مزایای بیشتری دارد. در اینجا فقط چند مورد از مزایای احتمالی وجود دارد که بعداً در این راهنما با جزئیات بیشتر به آن‌ها خواهیم پرداخت:
دسترسی: با استفاده از یک پلتفرم تامین مالی جمعی مانند Fundable، به هزاران سرمایهگذار معتبر دسترسی دارید که می‌توانند کمپین جمع آوری سرمایه شما را ببینند، با آن‌ها تعامل داشته باشند و به اشتراک بگذارند.
ارائه: با ایجاد یک کمپین تامین مالی جمعی، شما فرآیند ارزشمندی را طی می‌کنید تا در نهایت به کسب و کار خود از سطح بالا نگاه کنید. تاریخچه، کشش، پیشنهادات، بازار آدرس پذیر، ارزش پیشنهادی، و موارد دیگر در این قسمت قرار می‌گیرند.
روابط عمومی و بازاریابی: از زمان راه اندازی تا پایان، می‌توانید کمپین خود را از طریق رسانه‌های اجتماعی، خبرنامه‌های ایمیل و سایر تاکتیک‌های بازاریابی آنلاین به اشتراک بگذارید و تبلیغ کنید.
اعتبار سنجی مفهوم: ارائه مفهوم کسب و کار خود به توده‌ها فرصتی عالی برای اعتبار بخشیدن و اصلاح پیشنهاد شما را در اختیارتان قرار میدهد. همان‌طور که سرمایه گذاران بالقوه شروع به ابراز علاقه و سوال پرسیدن می‌کنند، به سرعت متوجه خواهید شد که چه چیزی احتمال خرید آن‌ها را افزایش میدهد.
کارایی: یکی از بهترین چیزها در مورد تامین مالی جمعی آنلاین، توانایی آن در متمرکز کردن و ساده سازی تلاش‌های جمع آوری کمک است. با ساختن یک نمایه واحد و جامع می‌توانید همه سرمایه گذاران بالقوه خود را به آن هدایت کنید و نیازی به دنبال کردن هر یک از آن‌ها به صورت جداگانه را از بین ببرید. بنابراین به جای تلاش‌های تکراری با چاپ اسناد، کامپایل کردن کلاسورها و به روز رسانی دستی هر کدام، می‌توانید همه چیز را به صورت آنلاین ارائه دهید و به جای جمع آوری سرمایه، زمان بیشتری برای راه اندازی کسب و کارتان در اختیار داشته باشید.
نکاتی برای موفقیت در تامین مالی جمعی
هیچ رویکرد یکسانی برای تامین مالی جمعی وجود ندارد، اما سه مکان کلیدی برای شروع مسیر موفقیت شما در تامین مالی جمعی وجود دارد.
1) با حامیان ارتباط برقرار کنید.
یانگ بر اهمیت شفافیت با حامیان در طول فرآیند حتی پس از پایان کمپین تاکید کرد. او توضیح داد که تقریباً هر محصولی که عرضه می‌شود با تاخیر مواجه خواهد شد بنابراین باید انتظار داشته باشید که همه چیز اشتباه پیش برود و با صداقت و شفافیت واکنش نشان دهید. همیشه این سوال را از خودتان بپرسید که آیا شما با حامیان خود ارتباط خوبی دارید، حتی زمانی که همه چیز بد پیش می‌رود؟
پس از پایان کمپین از نگه داشتن حامیان خود خجالت نکشید. یک کمپین سرمایه گذاری جمعی موفق بر تقویت روابط با حامیان متمرکز است.
2) مطالب بازاریابی مرتبط و جذاب را به اشتراک بگذارید.
یک دسته خوب از مواد بازاریابی به کمپین شما کمک می‌کند تا برجسته شوید. با راه اندازی کمپینهای جدید تامین مالی جمعی، مهم است که کمپین خود را از سایرین متمایز کنید. ایجاد مواد بازاریابی قوی و گسترش کمپین از طریق شبکه شما بهترین راه برای به دست آوردن شناخت است. به عنوان مثال می‌توانید در اولین کمپین سرمایه گذاری جمعی خود از یک ویدیوی کوتاه برای توضیح محصول استفاده کنید.
3) برای کمپین آماده شوید.
برای بهترین نتایج تامین مالی جمعی، قبل از راه اندازی کمپین، برای آن آماده شوید. به خانواده و دوستان خود اطلاع دهید که قصد راه اندازی کمپین را دارید. قبل از راه اندازی در حساب‌های رسانه‌های اجتماعی شخصی و شرکتی خود فعال باشید. به حامیان بالقوه هر فرصتی بدهید تا شما را پیدا کنند. ایجاد مواد بازاریابی مناسب نیز به زمان نیاز دارد. سعی نکنید یک روز قبل از شروع کمپین فیلم آموزشی بگیرید.
تأمین مالی جمعی کارن
کارن کراد، فرآیند ارتباط کارآفرینان با سرمایه گذاران را راحت‌تر و سریع‌تر می‌کند و این ارتباط را با نظارت پویای مربیان خبره غنی‌تر خواهد کرد. کارن کراد بستر جذب سرمایه را برای استارتاپ‌ها فراهم آورده و فرصت‌های سرمایه گذاری را برای سرمایه گذاران علاقه‌مند به نوآوری فراهم می‌کند. خدمات تأمین مالی جمعی کارن به شرح زیر است:
خدمات به استارتاپ‌ها:
-ارتباط با شبکه وسیعی از سرمایه گذاران
-مشاوره مالی، فنی و حقوقی
-برنامه‌های آموزشی و ارتباط با مربیان و متخصصان
-ارائه خدمات حقوقی، فنی، مالی و …
-فضای کار مناسب توسط همکاران استراتژیک کارن کراد که در حوزه‌های مختلف مشغول به فعالیت هستند.
خدمات به سرمایهگذاران:
جهت همکاری هرچه بهتر، سرمایه گذاران در فرآیند ثبت نام، حوزه‌های مورد علاقه خود را اعلام می‌کنند و بر همان اساس کارن کراد با روش‌های به روز و نوین به بررسی مسائل مالی، حقوقی، ارزش گذاری و ارزیابی استارتاپ‌ها می پردازد و نتایج تحلیل‌ها و ارزیابی‌ها را در اختیار سرمایه گذاران می‌گذارد. با توجه به حضور گسترده سرمایه گذاران و شرکت‌ها، سرمایه گذاران می‌توانند از فرصت‌های شبکه سازی و گسترش دایره ارتباطی بهره‌مند شوند.
تأمین مالی جمعی فاینتک
فاینتک به عنوان یکی از نهادهای مالی دارای مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار انواع خدمات مالی مانند تأمین مالی، مدیریت دارایی، سرمایهگذاری و … را به مشتریان خود ارائه میدهد. سهامداران این مجموعه که از شناخته شده‌ترین صندوق‌های حوزه تجاری سازی فناوری در کشور هستند با هدف ارائه خدمات تخصصی مالی به شرکت‌های دانش بنیان و نوپا، علاوه بر خدمات معمول، برای اولین بار در کشور اقدام به تأسیس یک نهاد مالی تخصصی در این حوزه نموده‌اند. دلیل این فعالیت آن است که شرکت‌ها بتوانند از ظرفیت‌های بازار سرمایه برای رفع نیازهای خود استفاده کنند و فعالان بازار نیز بتوانند از فرصت‌های سرمایه گذاری در شرکت‌های دانش بنیان بهره‌مند شوند.
مزایا و معایب تامین مالی جمعی چیست؟
افزایش سرمایه از طریق تامین مالی جمعی هم مزایا و هم معایب دارد.
مزایای استفاده از استراتژی به شرح زیر است:
-ریسک مالی کم
-افزایش آگاهی از برند
-بازاریابی رایگان
-گزینه‌ای برای آزمایش بازار قبل از راه‌اندازی
-کنترل بر حقوق صاحبان سهام
قبل از راه‌اندازی سرمایهگذاری جمعی باید به نکات زیر توجه کرد:
-تامین مالی جمعی به زمان و تلاش زیادی نیاز دارد
-بازار بیش از حد اشباع شده
-پتانسیل برای هیچ سود کمی
-احتمال کلاهبرداری بیشتر است
جمع بندی
تامین مالی جمعی از دریافت کننده، نیازی به بازپرداخت وجوه ندارد. این نوع معمولا بیشتر برای موسسات خیریه و غیرانتفاعی طراحی شده است. دوستان و اعضای خانواده احتمالاً انتظار بازگشت سرمایه خود را ندارند. کمک‌های مالی مبتنی بر بدهی شامل پولی است که توسط حامیان تعهد شده است که یک وام است که باید با بهره بازپرداخت کنید. با سرمایه گذاری جمعی مبتنی بر پاداش، اقلام ملموس، مانند محصولات رایگان، به افرادی داده می‌شود که برای شروع کسب و کارتان به شما کمک می‌کنند. شما می‌توانید پاداش‌های خود را بر اساس اندازه کمک مالی سازماندهی کنید. برای تأمین مالی جمعی سهام، شرکت کنندگان با داشتن سهام شرکت شما پاداش مالی برای سرمایه گذاری خود دریافت می‌کنند.
